Ay Demir
Müfide Ferit TekYorumlar ve İncelemeler
Şevket Süreyya Aydemir'e soyadını veren kitap
Kitap konu olarak Türkçülük ve Turancılık ütopyası üzerinedir. Yazıldığı 1918 yılında ise Türkçülük akımının yeni alevlendiğini bilmekteyiz ve bu kitap o dönem Türkçüleri için önemli bir kaynaktır. Kitabın baş karakteri olan Demir'in dönemin Türkçülük önderlerinden Yusuf Akçura'dan esinlenerek yazıldığı düşünülmektedir. Ayrıca Şevket Süreyya bu kitaptan etkilenerek Aydemir soyadını alacak ve 1959 yılında Suyu Arayan Adam'ı yazacaktır. Kitaptan bahsedecek olursam; romanın baş karakteri olan Demir, Hazin'i sevmektedir. Bu sevdasının yanı sıra Türkçülük ideali ağır basan Demir Bey, Orta Asya'ya (Türkistan) gider. Nihai hedefi ezilen Türklere milli bilinç aşılamak olan Demir Bey'in bir yandan İstanbul'da bıraktığı sevdalısı Hazin'ede gün geçtikçe çok özlem duymaktadır. Türkistanlı gençler idealist Demir'i rol model almışlardır ve artık onların hepsi Aydemir'dir.
Ay Demir
Müfide Ferit Tek
Farklı bir okuma deneyimi oldu
Genel olarak beğensem de ne olduğunu net olarak anlayamadığım bir şeylerden de rahatsız oldum. Müfide Ferit Tek Kastamonulu bir kadın yazarımız, kendisini bu kadar geç tanımam da benim ayıbım olsun. Eşiyle Sinop'ta sürgündeyken yazmış bu kitabı, daha 25 yaşındayken. Ilk kitabı. Yazıldığı dönemde çok ses getirmiş, yankı uyandırmış. Meşrutiyet ile başlayan ve savaş dönemleriyle devam eden yıllarda geçiyor anlatılanlar. Mekânın biri Istanbul ama çoğunlukla Semerkand, Türkistan ve Ay Demir... Hazin'in hikâyesi gölgede kalıyor, Neyir'in ölümüyle bitiyor onun sahnesi ki paralel şekilde devam etmeliydi. Millet aşkı ile birlikte devam ettirilmesi zor olduğu için böyle yazdı belki de yazar kimbilir... Söylenecek çok şey var hakkında ama ilk cümlemde de söylediğim gibi anlamlandıramıyorum düşündüklerimi. Belki demlenip, dinlendikçe netleşecekler, okuma keyfimin üzerindeki gölgeleri de gidecek.
