Büyük Alman mütefekkir ve şairi Goethe'nin en olgun tefekkür meyvelerinden sayılan Doğu Batı Divanı, Faust ile birlikte, kalp atışları misali birbirini tamamlayan iki kemâl zirvesinden biri olarak kabul ediliyor. Faust'un cihanşümûl şöhretine, hakkında yapılmış çok sayıda araştırmaya ve yayına mukabil Doğu Batı Divanı, maalesef Türk aydınlarının dikkatinden uzak kalmış, lâyıkıyla okunup üzerinde teemmül edilmemiştir. Hâlbuki Doğu Batı Divanı'nın kaleme alınması çok ilginç bir Şark geleneğine dayanıyor: Goethe bu büyük eserini, başta Hafız, Şeyh Sadi, Nizâmî ve Mevlânâ gibi klasik İslam şairleri olmak üzere birçok Müslüman şair, devlet adamı ve nüktedanlarına bir nazire olarak kaleme almıştı. Bu eserde Goethe, birçok klasik İslam şairi, devlet adamı, sanatkârı ve mütefekkirini klasik şark şiirinin diliyle değerlendirmiş, onları eserleri ve tefekkür tarzlarıyla birlikte Batıya tanıtmaya çalışmıştır; bu açıdan Doğu Batı Divanı, sadece doğuyu ve batıyı değil, Klasik İslam tefekkür ve kültürünü anlayabilmemiz için rehber bir eserdir.
Goethe; Hristiyan dünyası Edebiyatının en objektif adamıdır Şüphesiz.....
