Puşkin'in Erzurum yolculuğu, onun Rusya'dan uzaklaşarak Kafkasya'ya gitme kararıyla başlar. Bu seyahatinde Gürcistan, Tiflis, Kars ve Erzurum'u ziyaret eder. Puşkin, bu gezi sırasında çeşitli kültürlerle karşılaşır ve gözlemlerini not alır.
Özellikle Puşkin'in Gürcü hamamını övmesi ve Osmanlı hamamını beğenmemesi, kültürler arasındaki farklılıkları vurgular. Ayrıca, Çerkezleri Rusların tarafına çekmek istemesi de dikkat çeker. Kalmuk çadırında yaşananlar ve bu deneyimlere dair düşünceleri, Puşkin'in eserini zenginleştirir.
Ancak, Puşkin'in Rusya'yı yeterince övmemesi nedeniyle edebiyat çevrelerinden eleştiri alması ilginç bir ayrıntıdır. Bu durum, Puşkin'in seyahat notlarının Rus aristokratları için beklenen övgüleri içermemesinden kaynaklanabilir. Puşkin'in gözlemleri, o dönemin düşünce yapısını ve farklı kültürler arasındaki etkileşimleri yansıtması açısından önemlidir.
