Son zamanlarda Sapiens sebebiyle adından çok bahsettiren 
Yuval Noah Harari'nin, Sapiens kadar müthiş bir diğer eseri.
Sapiens biterken yazar bize "Neyi istemek istiyoruz?" diye sorar. Homo Deus'a geldiğimizde isteyebileceğimiz muhtemel arzu ve yaşantıların Sapiens toplumu ve bireylerini ne şekilde etkileyebileceğinden bahseder. Kitap başlarken yazarın anlattıkları bize biraz Sapiens'i anımsatır. İnsanların önemsiz bir hayvan olarak tarih sahnesine çıkmasından,hayali gerçekler ve işbirliği yeteneğiyle gezegenin hakim türüne dönüşmesine hızlı bir hatırlatma yaparak,bundan sonra işlerin nasıl bir hal almaya başladığına geçer. Düşüncelerimiz,iç güdülerimiz,davranışlarımız gerçekten bizim kendi elimizde mi yoksa kendimizi mi kandırıyoruz sorusunu uzun uzun irdeler.(Büyük oyuna değil,biyolojiye odaklı irdelemeler.)
Harari'nin web sitesine girdiğinizde sizi “History began when humans invented gods, and will end when humans become gods” (Tarih insanlar tanrıları icat ettiğinde başladı,ve insanlar tanrılara dönüştüğünde son bulacak.) cümlesi karşılar. Başlı başına bu cümle bile pek çok tepkiyi üzerine çekecekken,kitabın içeriğinin doğuracağı rahatsızlıklar hakkında tahmin yürütmek pek de zor değil.
Kitapta o kadar çok bilgi var ki nasıl toparlasam da bahsetsem,mümkün olsa da tamamına yakınını alıntılayabilsem.
"Biyomühendislik doğal seçilimin bütün hünerini sergilemesini sabırla beklemeyecektir. Biyomühendisler eski Sapiens bedeninin genetik kodunu baştan yazacak, beynindeki devreleri yeniden bağlayacak, dengesini değiştirecek, hatta yeni uzuvlar geliştirecektir." Tüm o sayborg uzuvlar,üstün kan kavramları size fantastik-distopik romanlardan fırlamış gibi geliyorsa işitme cihazından,protez organlara ufaktan bir başlangıç yaptık bile diyor Harari. Daha ileri gidilmesinin önündeki tek engel yine biz ve hayali gerçekliklerimiz(yasalar,hükümetler,devletler gibi. ) olduğu gibi gelecek yine bu hayali gerçekliklerin isteğine göre şekillenmeye başlayacak şeklinde öngörüyor. Kitapta verdiği örnek verilerle de pekiştiriyor bu savını.Eskiden tıp sadece hastalıkları tedavi etmeye uğraşıyordu şimdi ise daha iyi özellikler için çabalıyor dediğinde,aklınıza ilk başta estetik geliyor ve neden olmasın mümkün olabilir diyorsunuz.
"İnsanlar sağlık, mutluluk ve gücün peşinde bir bir özelliklerini değiştirecekler, ta ki artık insan olamadıkları güne dek." cümlesi kadar tüyler ürpertici kaç kehanet var?Sapiens incelememde bu özellikler için herkesin alım gücü aynı olmayacağı için eşitsizlik artacak şeklinde bir cümle kurmuşum,yazar da aynı öngörüye sahip. Bu durumda geçmişte nasıl ki Sapiens dışında farklı insan türleri de mevcutsa gelecekte de aynısı olacak diyor. Sapiens nasıl ki Neandarthel kuzenlerini tarihe gömdüyse,belki de Homo Deus da Homo Sapiens'i ortadan kaldıracak diyor. Belki de gelecekte işkence gören kedi,köpek durumuna düşeceğiz üst insanların hakimi olduğu dünyada.
"21. yüzyılda ilerleme trenine yetişenler, yaratmanın ve yok etmenin ilahi kudretini elde ederken, geride kalanlar yok olma tehdidiyle karşı karşıya kalacaklar."
İnsanların Tanrı mertebesine yükselmesinin yanında izin verdiğimiz taktirde yapay zekanın yapabileceklerinin sınırının olmadığı,işlerimizi elimizden alacağı hatta bizim de bu verileri gönüllü olarak sunacağımızı anlatıyor.Üzerine şimdilik hükümetlerin,gizli güvenlik teşkilatlarının elinde pek çok verinin mevcut olduğunu fakat bunlarla ne yapabileceklerini bilemediklerini ifade ediyor.
Hümanizm ve dinlere,kapitalizm,komünizm gibi tüm görüşlere vermiş veriştirmiş en kaba tabirle. Özellikle hümanizm ve dinler konusunda bu kitabında çok daha cesur ve agresif buldum kendisini. Belki de ilk kitabıyla rüştünü ispatlamaktan gelen bir öz güven söz konusudur. Din,devlet,görüş aklınıza ne gelirse hepsine savaş açmış adeta,açın gözünüzü uyanın bunları biz uydurduk ve şimdi uydurduklarımıza tapar olduk diyor. Pek çok zümreyi aşırı derecede rahatsız edeceği kesin.
Kendi adıma mest olarak okudum, değindiği konuları çok yalın ve açıklıkla anlattığı için sıkılmadan okuyabilirsiniz. Kitap bittiğinde elimizdeki farkındalıkla kalıp, kitabın bitiş sorusu üzerinde uzun uzun düşünüp çıldırabiliriz. :)
"Bilinci olmayan ama yüksek zekalı algoritmalar bizi bizden daha iyi bilecek duruma geldiğinde toplum, siyaset ve gündelik hayat ne olacak, neye benzeyecek?"
··
1 artı 1'leme
·382 görüntüleme
İncelemeniz çok güzel olmuş, elinize sağlık. Gelecek ve teknolojik yenilikler açısından epey bilgi edinilebilecek bir kitap gibi duruyor. Kitabı epey yerde gördüğüm için ben de meraklıydım açıkçası fakat dinlerin özellikle de İslam'ın nasıl uydurulduğuna ve uydurduklarımıza nasıl taptığımıza dair bir açıklama sunuyorsa özellikle okumak isterim. Ha, eğer bana bu dünyadaki huzursuzluklardan sonra iyi/kötü hiçbir zerrenin bile karşılığının atlanmayacağı bir huzur alemi olmadığını iddia edip bunu da gözün açılmasıyla, ulvi bir aydınlanmayla, doğal seçilim gibi amaçsız/temelsiz/nedensiz/tesadüfi kavramlarla anlatmaya çalışıyorsa daha da çok okumak isterim.
Direk İslam demeyelim de, inançlar diyelim. Yazar kapitalizmden,hümanizme hepsini din olarak nitelendirmiş ve güzel örneklemeler yapmış. Nasıl uydurulduğu değil de neden uydurulduğuna değinmiş daha çok ve gelecekte yerlerini neyin alabileceğini belirtmiş. Hatta bir yerinde #13843192 böyle bir cümle kurup Haçlı seferlerine katılıp Müslümanları öldürdüğünüzde cennete gideceğinize inanırken, diğer taraftan Haçlıları öldürürseniz cennete gideceğiniz vadedilir gibi bir söylemi var.
2 sonraki yanıtı göster
Çok güzel, bilgilendirici ve doyurucu bir inceleme olmuş hocam. Emeğinize sağlık....
Teşekkür ederim,içerik hakkında fazla bilgi vermeden yazmaya çalıştığım için anlatmak istediklerimin %5'ini aktarabildim. Kitap çok çok daha doyurucu.
Bu yorum görüntülenemiyor
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.